Biblia cz. XIV - złoty cielec i wielka rzeź swoich

Najczęściej sprawę złotego cielca przedstawia się w ten sposób, że podczas przedłużającej się nieobecności Mojżesza w obozie Żydzi zaczęli oddawać hołd innemu bogu. Otóż złota figura, którą stworzyli, miała być przedstawieniem Jahwe. Nie jest to oczywiste, ale wskazuje na to fakt, że produkcją kierował zastępca Mojżesza, Aaron, oraz poniższe wersety

Wj 32
 «Izraelu, oto bóg twój, który cię wyprowadził z ziemi egipskiej».  A widząc to Aaron kazał postawić ołtarz przed nim i powiedział: «Jutro będzie uroczystość ku czci Pana». Wstawszy wcześnie rano, dokonali całopalenia i złożyli ofiary biesiadne.

Zaczęli po prostu czcić po swojemu, na to kapryśny bóg odrzekł do Mojżesza
Zostaw Mnie przeto w spokoju, aby rozpalił się gniew mój na nich. Chcę ich wyniszczyć, a ciebie uczynić wielkim ludem

Jak widać, łaska starotestamentowego boga na pstrym koniu jeździ. Mojżesz przebłagał go, by nie zsyłał na nich klęski, sam poszedł do obozu, w złości zniszczył tablice z przykazaniami, cielca i - o czym jakoś rzadko się wspomina - dokonał rzezi mniej wiernych osób w obozie:

Zatrzymał się Mojżesz w bramie obozu i zawołał: «Kto jest za Panem, do mnie!» A wówczas przyłączyli się do niego wszyscy synowie Lewiego. I rzekł do nich: «Tak mówi Pan, Bóg Izraela: "Każdy z was niech przypasze miecz do boku. Przejdźcie tam i z powrotem od jednej bramy w obozie do drugiej i zabijajcie: kto swego brata, kto swego przyjaciela, kto swego krewnego"». Synowie Lewiego uczynili według rozkazu Mojżesza, i zabito w tym dniu około trzech tysięcy mężów. 

Prawda, że przerażające? Żeby tego było mało, nie jest to traktowane jako rozkaz wydany w afekcie, zbrodnia bratobójstwa. Po rzezi przywódca powiedział do swoich
 «Poświęciliście ręce dla Pana, ponieważ każdy z was był przeciw swojemu synowi, przeciw swemu bratu. Oby Pan użyczył wam dzisiaj błogosławieństwa!» 

Biblia cz. XIII znowu UFO

Znowu UFO

Wj 24
Ujrzeli Boga Izraela, a pod Jego stopami jakby jakieś dzieło z szafirowych kamieni, świecących jak samo niebo.

Cały epizod rozgrywający się pod górą Synaj prezentuje się bardzo nienaturalnie. Cały lud obozował przez dłuższy czas u podnóży, a Mojżesz i czasem jacyś wybrani chadzali na górę, gdzie działy się właśnie tego typu rzeczy: dymy, chmury, głośne dźwięki i światła.  Dzieło z szafirowych kamieni, świecących jak samo niebo.brzmi ewidentnie jak jakieś źródło sztucznego światła. Bóg stał na takiej platformie?

Gdy zaś Mojżesz wstąpił na górę, obłok ją zakrył. Chwała Pana spoczęła na górze Synaj, i okrywał ją obłok przez sześć dni. W siódmym dniu [Pan] przywołał Mojżesza z pośrodka obłoku. A wygląd chwały Pana w oczach Izraelitów był jak ogień pożerający na szczycie góry. 

Myśleliście, że odpoczynek siódmego dnia to taki raczej mniej istotny nakaz?

Wj 31

Przez sześć dni będzie się wykonywać pracę, ale dzień siódmy będzie szabatem odpoczynku, poświęconym Panu, i dlatego ktokolwiek by wykonywał pracę w dniu szabatu, winien być ukarany śmiercią.

Biblia cz. XII - prawo moralne

Kodeks karny i prawo wartościowe to rzeczy mniej lub bardziej oczywiste. Bardziej interesujące mogą być kwestie, jak żyć nakazywał Stary Testament. Miejcie na myśli, że żydzi dalej wyznają te zasady.

Jak nakazuje żyć Stary Testament

Wj 22

Nie pozwolisz żyć czarownicy. 

Żadnego ale, krótko i zwięźle. Jakże brutalnie to brzmi, po prostu "nie pozwolisz żyć".

Ktokolwiek by obcował ze zwierzęciem, winien być ukarany śmiercią. 

Zoofilia nie.

Ktokolwiek by składał ofiary innym bogom, podlega klątwie. 

Tu dość łaskawie. 

Nie będziesz gnębił i nie będziesz uciskał cudzoziemców, bo wy sami byliście cudzoziemcami w ziemi egipskiej.

W kontekście kryzysu migracyjnego zdanie to jest dość znaczące i brzmi szokująco empatycznie. Cudzoziemców nie będą gnębić, ale co z tubylcami?

Nie będziesz krzywdził żadnej wdowy i sieroty. Jeślibyś ich skrzywdził i będą Mi się skarżyli, usłyszę ich skargę, zapali się gniew mój, i wygubię was mieczem i żony wasze będą wdowami, a dzieci wasze sierotami. 

To zdanie cytuję głównie ze względu na atrakcyjną składnię. Brzmi trochę jak tekst z filmu gangsterskiego. 

Wj 23

Sześć dni będziesz pracował, a dnia siódmego zaprzestaniesz pracy, aby odpoczęły twój wół i osioł i odetchnęli syn twojej niewolnicy i cudzoziemiec. 

Już wtedy było tak, że imigranci robili na zmywaku.

Jeśli będziesz wiernie słuchał jego głosu i wykonywał to wszystko, co ci polecam, będę nieprzyjacielem twoich nieprzyjaciół i będę odnosił się wrogo do odnoszących się tak do ciebie.

Niby mało znaczące zdanie, ale pokazuje jasno, że starotestamentowy bóg nie był dla wszystkich i judaizm nie miał zapędów, żeby stać się religią globalną. My - naród wybrany, bóg jest nasz i wara.

Ja zaś poślę przed tobą szerszenie, które wypędzą Chiwwitę, Kananejczyka i Chetytę sprzed ciebie. [...] Będę ich wypędzał sprzed ciebie stopniowo, aż się rozrośniesz i będziesz mógł objąć kraj w posiadanie. [...] Oddam w ręce wasze mieszkańców tego kraju, a ty ich przepędzisz spośród was. Nie będziesz zawierał przymierza z nimi ani z ich bogami. Nie mogą mieszkać w twoim kraju, gdyż przywiedliby cię do grzechu przeciw Mnie.

I do tego właśnie sprowadza się bycie "wybranymi" Jakim przymiotnikiem dzisiaj określilibyście takie poglądy?

Biblia cz. XI - prawo: niewolnictwo, zabójstwo, oko za oko

Być może zastanawialiście się kiedyś, co Biblia mówi na temat najpoważniejszych kwestii? Stary Testament przedstawia następujące prawo:

Co mówi Biblia o niewolnictwie?

Wj 21
Jeśli kupisz niewolnika - Hebrajczyka, będzie służył sześć lat, w siódmym roku zwolnisz go bez wykupu.[...] jeśli jego pan dał mu żonę, która zrodziła mu synów i córki, żona jak i dzieci będą należeć do pana, a on odejdzie sam.

Zaprzeczenie niewolnictwu? Na pewno nie, ale czytamy też.

Kto by porwał człowieka i sprzedał go, albo znaleziono by go jeszcze w jego ręku, winien być ukarany śmiercią.

Czyli porywanie ludzi w niewolę tu już kompletnie co innego. W starożytności niewolnictwa nie postrzegano tak, jak robimy to współcześnie. Była to naturalna relacja społeczna.
Ale co jeszcze karano śmiercią?

Jak według Biblii karać zabójstwo?

Jeśli kto tak uderzy kogoś, że uderzony umrze, winien sam być śmiercią ukarany.

Śmierć za śmierć. Za co jeszcze najwyższy wymiar kary?

Kto by uderzył swego ojca albo matkę, winien być ukarany śmiercią.

Kto by złorzeczył ojcu albo matce, winien być ukarany śmiercią.

Oko za oko, ząb za ząb

Często w dyskusjach spotykałem się z tłumaczeniem, że biblijne oko za oko jest wyjęte z kontekstu. Zatem prezentujemy kontekst

Gdyby mężczyźni bijąc się uderzyli kobietę brzemienną powodując poronienie, ale bez jakiejkolwiek szkody, to zostanie ukarany grzywną, jaką nałoży mąż tej kobiety, i wypłaci ją za pośrednictwem sędziów polubownych. Jeżeli zaś ona poniesie jakąś szkodę, wówczas on odda życie za życie, oko za oko, ząb za ząb, rękę za rękę, nogę za nogę,  oparzenie za oparzenie, ranę za ranę, siniec za siniec. 

Jak widać, nie ma tu żadnych niedomówień. Na tle całego rozdziału o prawie werset ten zresztą nie szokuje. Co więcej, jest to tak jakby rozwinięcie dekalogu, który znajduje się w poprzednim rozdziale. 

Biblia cz. X o teoriach spiskowych

Kolejny cytat dla zwolenników teorii, jakoby Biblia opisywała kontakty z nieznaną (może pozaziemską) cywilizacją.

Mojżesz przez całą wędrówkę miał kontakt z Bogiem, ale dopiero w scenie przymierza na górze Synaj spotykają się fizycznie. Wcześniej widział go Jakub we śnie, jak po "drabinie" wchodził do nieba.

Wj 19
Trzeciego dnia rano rozległy się grzmoty z błyskawicami, a gęsty obłok rozpostarł się nad górą i rozległ się głos potężnej trąby, tak że cały lud przebywający w obozie drżał ze strachu. [...] Góra zaś Synaj była cała spowita dymem, gdyż Pan zstąpił na nią w ogniu i uniósł się dym z niej jakby z pieca, i cała góra bardzo się trzęsła. 

Zupełnie jak scena lądowania zaawansowanym technicznie pojazdem. Trzeba przyznać, że taka interpretacja nasuwa się sama. W dodatku zwykły lud ma zakaz wstępu na górę, żeby przypadkiem czegoś nie zobaczył. Pod groźbą śmierci.

Jak wg źródła brzmią pierwotne przykazania? Wybiórczo:
Nie będziesz czynił żadnej rzeźby ani żadnego obrazu [...] Nie będziesz oddawał im pokłonu i nie będziesz im służył, ponieważ Ja Pan, twój Bóg, jestem Bogiem zazdrosnym, który karze występek ojców na synach do trzeciego i czwartego pokolenia względem tych, którzy Mnie nienawidzą.

Pamiętaj o dniu szabatu, aby go uświęcić

Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego (przed żoną. ale było też o cudzołożeniu)


Wtedy cały lud, słysząc grzmoty i błyskawice oraz głos trąby i widząc górę dymiącą, przeląkł się i drżał, i stał z daleka. I mówili do Mojżesza: Mów ty z nami, a my będziemy cię słuchać! Ale Bóg niech nie przemawia do nas, abyśmy nie pomarli! Mojżesz rzekł do ludu: «Nie bójcie się! Bóg przybył po to, aby was doświadczyć i pobudzić do bojaźni przed sobą, żebyście nie grzeszyli». Lud stał ciągle z daleka, a Mojżesz zbliżył się do ciemnego obłoku, w którym był Bóg. 

Biblia cz. IX - etyka starego testamentu

Kolejny przykład na to, że w dzisiejszej kulturze treść Starego Testamentu jest kompletnie nie do przyjęcia. Trzeba sobie wprost powiedzieć, że postępowanie Boga jest tam najzwyczajniej nieetyczne.

Wj 11
O północy przejdę przez Egipt. I pomrą wszyscy pierworodni w ziemi egipskiej od pierworodnego syna faraona, który siedzi na swym tronie, aż do pierworodnego niewolnicy, która jest zajęta przy żarnach, i wszelkie pierworodne bydła. Wtedy w całej ziemi egipskiej będzie wielkie narzekanie, jakiego nie było nigdy i jakiego już nie będzie. U Izraelitów nawet pies nie zaszczeka ani na ludzi, ani na bydło, abyście poznali, że Pan uczynił różnicę między Egipcjanami a Izraelitami.

Czyli tak:

1. Dlaczego cierpieć mają prości ludzie, uciemiężeni niewolnicy?
2. Dlaczego ginąć mają niewinne krówki?
3. Dlaczego różnicą ma być narodowość?

Nie ma się co rozwodzić, bo nie ma tu chyba nic skomplikowanego. Jest to kolejne kuriozum. 

Biblia cz. VIII - pojedynek na magię

Każdy słyszał co nieco o przygodach Mojżesza, o plagach egipskich itd. Ale na początku tej historii, jeszcze zanim sam Mojżesz poszedł rozmawiać z faraonem, poszedł tam jego brat Aaron i to on rzucił na ziemię laskę, która zamieniła się w węża. Co ciekawe, egipscy kapłani odpowiedzieli mu tym samym. Nie tylko Jahwe czynił zatem cuda w Starym Testamencie.

Wj 7

I rzucił Aaron laskę swoją przed faraonem i sługami jego, i zamieniła się w węża. Faraon wówczas kazał przywołać mędrców i czarowników, a wróżbici egipscy uczynili to samo dzięki swej tajemnej wiedzy. I rzucił każdy z nich laskę, i zamieniły się w węże. Jednak laska Aarona połknęła ich laski.  Mimo to serce faraona pozostało uparte i nie usłuchał ich, jak zapowiedział Pan. 

Można się dziwić faraonowi, że go to nie przekonało, skoro jego ludzie znali podobne tricki?
Dalej było to samo

Aaron podniósł laskę i uderzył nią wody Nilu na oczach faraona i sług jego. Woda Nilu zamieniła się w krew. Ryby rzeki wyginęły, a Nil zaczął wydawać przykrą woń, tak że Egipcjanie nie mogli pić wody z Nilu. Krew była w całym kraju egipskim. Lecz to samo uczynili czarownicy egipscy dzięki swej wiedzy tajemnej. Pozostało więc uparte serce faraona, i nie usłuchał ich, jak to Pan zapowiedział.

Jak to jest, bogowie egipscy również posiadali boską moc czy ich czary były nieprawdziwe? Wygląda na to, że Żydzi chcieli po prostu zastraszyć faraona sztuczkami pokroju zatruwania rzeki.
Czarownicy potrafili powtórzyć (wyjaśnić) również plagę żab. Dopiero potem przyznali, że są to cuda.

Zachęcam do przeczytania zewnętrznego wpisu na temat historyczności egipskich plag
https://jannowak65.blogspot.com/2018/07/wyjasnienie-plag-egipskich.html

Biblia cz. VII - psychoanaliza Józefa

To jeszcze nie ten Józef od Jezusa. Taki Józef z XVII w. p.n.e.

Rdz 40

A gdy przebywali jakiś czas w więzieniu, obaj - podczaszy i piekarz nadworny króla egipskiego - tej samej nocy obaj mieli sen o różnych znaczeniach. Kiedy Józef przyszedł do nich z rana, zobaczył, że byli zafrasowani. Zapytał więc obu tych dworzan faraona, którzy wraz z nim przebywali w więzieniu: «Czemu to dzisiaj macie twarze tak zasępione?» Odpowiedzieli mu: «Mieliśmy sen i nie ma nikogo, kto mógłby nam go wytłumaczyć». Rzekł do nich Józef: «Wszak wytłumaczenia należą do Boga. Opowiedzcie mi je». Wtedy główny podczaszy tak opowiedział Józefowi swój sen: «Widziałem we śnie krzew winny, który rósł przede mną. Na tym zaś krzewie były trzy gałązki. Krzew wypuścił pączki i zakwitł, a potem jego grona wydały dojrzałe jagody. W moim ręku był puchar faraona. Zerwałem te jagody, wycisnąłem je do pucharu faraona i wręczyłem ów puchar faraonowi». Józef rzekł do niego: «Znaczenie snu jest takie: Trzy gałązki są to trzy dni. Po upływie trzech dni faraon wyświadczy ci łaskę i przywróci cię na twój dawny urząd. Będziesz podawał faraonowi puchar tak samo jak przedtem, gdy byłeś jego podczaszym. 

No i ładnie mu sen wytłumaczył. Drugi współwięzień w przypływie nadziei poprosił Józefa o to samo.

Przełożony nadwornych piekarzy, widząc, że Józef dobrze sen wytłumaczył, rzekł do niego: «Ja zaś miałem taki sen: Trzymałem na głowie trzy kosze białego pieczywa. W koszu, który był na wierzchu, znajdowało się wszelkie pieczywo, jakie wyrabia piekarz dla faraona. A ptactwo wydziobywało je z tego kosza, który był na mojej głowie». Józef tak odpowiedział: «Znaczenie snu jest takie: Trzy kosze - to trzy dni. Za trzy dni faraon rozkaże ściąć ci głowę i powiesić twe ciało na drzewie. Wtedy ptaki będą rozdziobywały twe ciało». 

Biedny piekarz, ciekawe czym zawinił.

Biblia cz. VI - biblijna gościnność

Kolejny przykład na to, że prastara Księga Rodzaju zawiera treści, które dzisiaj uznajemy co najmniej za dziwne.

Rdz 19

Owi dwaj aniołowie przybyli do Sodomy wieczorem, kiedy to Lot siedział w bramie Sodomy. Gdy Lot ich ujrzał, wyszedł naprzeciw nich i oddawszy im pokłon do ziemi rzekł: «Raczcie, panowie moi, zajść do domu sługi waszego na nocleg; obmyjcie sobie nogi. a rano pójdziecie w dalszą drogę».[...] Zanim jeszcze udali się na spoczynek, mieszkający w Sodomie mężczyźni, młodzi i starzy, ze wszystkich stron miasta, otoczyli dom, wywołali Lota i rzekli do niego: «Gdzie tu są ci ludzie, którzy przyszli do ciebie tego wieczoru? Wyprowadź ich do nas, abyśmy mogli z nimi poswawolić!» Lot, który wyszedł do nich do wejścia, zaryglowawszy za sobą drzwi, rzekł im: «Bracia moi, proszę was, nie dopuszczajcie się tego występku! Mam dwie córki, które jeszcze nie żyły z mężczyzną, pozwólcie, że je wyprowadzę do was; postąpicie z nimi, jak się wam podoba, bylebyście tym ludziom niczego nie czynili, bo przecież są oni pod moim dachem!»

Dbałość o komfort gościa prawdziwie godna zapisania na tysiące lat.

Swoją drogą zwolennicy teorii, jakoby wczesna Biblia opisywała kontakty z wyższą cywilizacją znajdą w tej historii też coś dla siebie. Wtedy ci dwaj mężowie, wsunąwszy ręce, przyciągnęli Lota ku sobie do wnętrza domu i zaryglowali drzwi. Tych zaś mężczyzn u drzwi domu, młodych i starych porazili ślepotą. Toteż na próżno usiłowali oni odnaleźć wejście.

Czym potraktowali bandytów aniołowie?

A wtedy Pan spuścił na Sodomę i Gomorę deszcz siarki i ognia od Pana. I tak zniszczył te miasta oraz całą okolicę wraz ze wszystkimi mieszkańcami miast, a także roślinność. [...] Abraham, wstawszy rano, udał się na to miejsce, na którym przedtem stał przed Panem. I gdy spojrzał w stronę Sodomy i Gomory i na cały obszar dokoła, zobaczył unoszący się nad ziemią gęsty dym, jak gdyby z pieca, w którym topią metal.

Nic jak nie bomba atomowa.

Lot i jego rodzina zostali uratowani z Sodomy jako ci "sprawiedliwi". Ale prawdę powiedziawszy to chyba nie tak bardzo odróżniali się od reszty społeczności.

A gdy mieszkał z dwiema swymi córkami w pieczarze, rzekła starsza do młodszej: «Ojciec nasz wprawdzie już stary, ale nie ma w tej okolicy mężczyzny, który by przyszedł do nas na sposób wszystkim właściwy. Chodź więc, upoimy ojca naszego winem i położymy się z nim, a tak będziemy miały potomstwo z ojca naszego». Upoiły więc swego ojca winem tej samej nocy; wtedy starsza poszła i położyła się przy ojcu swoim

Biblia cz. V - Abraham gagatek

Abraham gagatek

Krótki rozdział z życia Abrahama, ojca narodu żydowskiego. 

A gdy się już zbliżał do Egiptu, rzekł do swojej żony, Saraj: «Wiem, że jesteś urodziwą kobietą; skoro cię ujrzą Egipcjanie, powiedzą: to jego żona; i zabiją mnie, a ciebie zostawią przy życiu. Mów więc, że jesteś moją siostrą, aby mi się dobrze wiodło ze względu na ciebie i abym dzięki tobie utrzymał się przy życiu».
[...] Toteż zabrano Saraj na dwór faraona, Abramowi zaś wynagrodzono za nią sowicie. Otrzymał bowiem owce i woły, niewolników i niewolnice oraz oślice i wielbłądy.
Pan jednak dotknął faraona i jego otoczenie wielkimi karami za zabranie Saraj, żony Abrama. Wezwał więc faraon Abrama i rzekł: «Cóżeś mi uczynił? Czemu mi nie powiedziałeś, że ona jest twoją żoną? Dlaczego mówiłeś: że to moja siostra, tak że wziąłem ją sobie za żonę? A teraz - oto twoja żona; zabierz ją i idź!» Dał też faraon rozkaz dworzanom, żeby Abrama i jego żonę, i cały jego dobytek odprowadzili.

Abram wywędrował więc z Egiptu z żoną i całym dobytkiem swoim oraz z Lotem do Negebu. A był Abram już bardzo zasobny w trzody, srebro i złoto. 

No tak, to najważniejsze, że teraz już był bogaczem. Ale ich wykiwał. 

Biblia cz. IV - przymierze Noego

Wstawiam link do artykułu o Potopie z innego bloga. W bardzo małym stopniu opiera się to na Biblii, więc nie wrzuciłem tego tu.
http://jannowak65.blogspot.com/2018/03/potop.html

Przymierze Noego

często spotykam się z próbami prostowania tego, że starotestamentowy bóg jest postacią brutalną w swym prawodawstwie. A to, że metafora, a to, że wyjęte z kontekstu itd. Dzisiaj pierwsza odsłona tematu

Rdz 9

Upomnę się o waszą krew przez wzgląd na wasze życie - upomnę się o nią u każdego zwierzęcia. Upomnę się też u człowieka o życie człowieka i u każdego - o życie brata.
6 [Jeśli] kto przeleje krew ludzką,
przez ludzi ma być przelana krew jego,
bo człowiek został stworzony na obraz Boga.
7 Wy zaś bądźcie płodni i mnóżcie się; zaludniajcie ziemię i miejcie nad nią władzę 

znakiem przymierza była tęcza, dlatego Kościół długo walczył z naukowcami badającymi naturę rozszczepienia wiązki światła. Niejeden osiadł z tego powodu w więzieniu. Tęcza miała być magiczna i koniec. 

Z innej beczki, często pojawiają się fragmenty, które ciężko wyjaśnić, bądź interpretować.

20 Noe był rolnikiem i on to pierwszy zasadził winnicę. 21 Gdy potem napił się wina, odurzył się i leżał nagi w swym namiocie. 22 Cham, ojciec Kanaana, ujrzawszy nagość swego ojca, powiedział o tym dwu swym braciom, którzy byli poza namiotem. 23 Wtedy Sem i Jafet wzięli płaszcz i trzymając go na ramionach weszli tyłem do namiotu i przykryli nagość swego ojca; twarzy zaś swych nie odwracali, aby nie widzieć nagości swego ojca.
24 Kiedy Noe obudził się po odurzeniu winem i dowiedział się, co uczynił mu jego młodszy syn, 25 rzekł: «Niech będzie przeklęty Kanaan! Niech będzie najniższym sługą swych braci!» 26 A potem dodał: «Niech będzie błogosławiony Pan, Bóg Sema! Niech Kanaan będzie sługą Sema! 27 Niech Bóg da i Jafetowi dużą przestrzeń i niech on zamieszka w namiotach Sema, a Kanaan niech będzie mu sługą». 

Biblia cz. III

Herosi?

Krótko o fragmencie 

A kiedy ludzie zaczęli się mnożyć na ziemi, rodziły im się córki. Synowie Boga, widząc, że córki człowiecze są piękne, brali je sobie za żony, wszystkie, jakie im się tylko podobały. [...] A w owych czasach byli na ziemi giganci; a także później, gdy synowie Boga zbliżali się do córek człowieczych, te im rodziły. Byli to więc owi mocarze, mający sławę w owych dawnych czasach. 

Zinterpretowałbym to tak, że spisujący Księgę Rodzaju starał się zawrzeć i wyjaśnić wszystkie znane mu historie. Ten ustęp ma ewidentnie wyjaśnić pochodzenie "mocarzy", czyli prawdopodobnie kogoś w stylu greckich herosów. Opowieści o żyjących niegdyś tytanach i olbrzymach są powszechne w mitlogiach

Biblia cz. II

Na wstępie muszę wspomnieć, że nie analizuję zagadnień całościowo, tylko referuję w miarę czytania.

Obraz Boga

Obecnie w chrześcijaństwie (i nie tylko) traktuje się Boga (jako jedynego boga żydów, chrześcijan, muzułmanów) jako byt duchowy, niematerialny. Niby stworzył człowieka na "swoje podobieństwo", ale nie można go przedstawiać, bo jest duchem itd. 

Oto cytat z Rdz3

Gdy zaś mężczyzna i jego żona usłyszeli kroki Pana Boga przechadzającego się po ogrodzie, w porze kiedy był powiew wiatru, skryli się przed Panem Bogiem wśród drzew ogrodu.

Tak jak pierwsze zdania Księgi Rodzaju trącą potężną metaforą, tak to zdanie w ogóle. Bóg jest tutaj najnormalniejszą postacią z krwi i kości. No może nie taką normalną, ale na pewno fizyczną, skoro Adam i Ewa słyszeli jego kroki, gdy przechadzał się po ogrodzie i w dodatku schowali się przed nim. 

Biblia cz. I

Jakiekolwiek wprowadzenie dotyczące ogólnego przedstawienia książki jest zbędne. Będę się starał wyłapać ciekawe cytaty, czyli takie, które zdają się nam umykać.

Położenie Edenu

Umiejscowienia Edenu można się domyślać po następującym opisie. 

Z Edenu zaś wypływała rzeka, aby nawadniać ów ogród, i stamtąd się rozdzielała, dając początek czterem rzekom. Nazwa pierwszej - Piszon; jest to ta, która okrąża cały kraj Chawila, gdzie się znajduje złoto. A złoto owej krainy jest znakomite; tam jest także wonna żywica i kamień czerwony. Nazwa drugiej rzeki - Gichon; okrąża ona cały kraj - Kusz. Nazwa rzeki trzeciej - Chiddekel; płynie ona na wschód od Aszszuru. Rzeka czwarta - to Perat. 

Nie wnikałem w temat bardzo mocno, ale rzeki Chiddekel i Perat utożsamia się ponoć z Tygrysem i Eufratem, rzekami Mezopotamii, które źródła faktycznie mają niedaleko. Piszon opływać ma (wg mnie może to oznaczać płynięcie przez) krainę między Egiptem a Asyrią, wymienia się tu rejony Arabii, półwyspu Synaj, może Jordania? Problematyczna jest rzeka Gichon, ponieważ kraj Kusz, który opływa, identyfikowany jest jako kraj Kusz na południe od Egiptu. Niektórzy interpretują te rzeki jaki Nil i Ganges, co może mieć sens tylko jeżeli Eden byłby określeniem bardzo (z perspektywy tamtych czasów nawet bardzo bardzo) ogólnym. 

Brałbym poprawkę na takie dane geograficzne ze względu na to, że autor spisania tekstu nie pracował nad mapą ani google maps i po prostu informacje mogą być nieścisłe. Dlatego może było to w okolicy źródeł Tygrysu i Eufratu: albo doliny opodal miasta Diyarbakir (Mezopotamia to rejony najstarszych miast) lub gdzieś pod Kaukazem (skąd wywodzi się pochodzenie większości ludów). 

Bardzo prawdopodobne, że kraina została zniszczona przez "potop" i spoczywa na dnie morza od tysięcy lat. Tutaj propozycje są dwie. Gdyby traktować rzeki odwrotnie, czyli ujście jako źródło, to Eden mógłby być na dnie u wybrzeży Iraku. Czytałem kiedyś, że poziom morza był kiedyś niższy i istniała w tamtym miejscu dolina. Za tą teorią przemawia to, że Eufrat i tygrys faktycznie łączą się przed ujściem do Zatoki Perskiej. 

Chyba że łączyć zniszczenie Edenu z potopem (o którym pewnie będzie później) z naukowych domysłów, które lokują tę katastrofę w basenie Morza Czarnego (Teoria Ryana-Pitmana) ok. 5600 p.n.e. wielkie jezioro zyskało połączenie z Morzem Śródziemnym, a przelewające się masy wody na pewno spowodowały ogromne straty na raczej zamieszkałych już terenach. A jak wyglądała geografia zalanych terenów nie wie nikt i nie wiedział także u zarania tradycji judaistycznej.

Kebra Nagast cz. II

Po wątpliwie romantycznym romansie z królem Salomonem, po tym specyficznym rodzaju hołdu, królowa Saba wróciła na swoje ziemie. Tu księga zawiera bezpośrednie instrukcje etyczne, wyrażone w przemówieniach. Mówią one mniej więcej tak.

Należy porzucić wróżenia z lotu ptaka, czary itp., a kto się nie podporządkuje, zostanie wywłaszczony i wygnany. 

Zakazana jest zbrodnia, rozpusta i wszystko, czego nienawidzi Pan. 

Nie czynić gwałtu, nie rabować, nie oczerniać się, nie czynić niesprawiedliwości, nie kłócić się. "Gdy bydło należące do waszego bliźniego przychodzi do waszej trzody, nie pozostawajcie ślepi, ale zwróćcie mu; jeżeli zaś nie znacie właściciela, zatrzymajcie je dla niego i jeżeli znajdzie się, zwróćcie mu jego własność."

"Gdy znajdziecie na waszej ziemi ptaka wraz z pisklętami, zostawcie go przy życiu i nie zabierajcie jego małych, a by były długie dni wasze na ziemi."

Gdy podczas zbierania zboża, pojedyncze sztuki wypadają, należy zostawić, by nieznajomy mógł skorzystać.

W przemowie tej kilkakrotnie zwraca się uwagę na to, by nie wykorzystywać prawa dla swoich korzyści poprzez kłamstwo. Łatwo sobie wyobrazić, że był to słaby punkt ówczesnego prawa, gdy dwóch chłopów oskarżało się wzajemnie i brakowało przesłanek za prawdomównością któregokolwiek.

Kto nie broni rodziny, jest przeklęty. Kto wierzy w innych bogów, też. Podobnie ten, kto "śpi ze zwierzęciem" oraz z "mężczyzną jak z kobietą". 

Reasumując, najważniejsze by wszyscy karnie byli podporządkowani jednemu prawu, wprowadzonemu groźbą działającą na wyobraźnię. Do momentu urzeczywistnienia podobnego systemu człowiek myślał: "jak ukradnę i mnie złapią, utną mi rękę. Ale tutaj nikt nie widzi." Okazało się jednak, że zawsze widzi nas bóg, który rozprawi się z niegodziwcem dalece okrutniej, niż sąd ludzki. Ktoś mądry wpadł kiedyś na pomysł, jak uskutecznić prawo i postanowiono zagrać blefem. 

Jako dodatek, przytoczymy marginalną, ale ciekawą, wypowiedź z księgi.Poseł z Jeruzalem powiedział osobliwą z dzisiejszego punktu widzenia rzecz

"odkąd przybyliśmy do waszego kraju, wszystko co widzimy, wydaje się nam dobre [...] W tym cośmy widzieli, nie ma nic niedobrego, niczego złego w tym, cośmy słyszeli, po czym stąpaliśmy, czego dotykaliśmy i czego kosztowaliśmy naszymi ustami; jedno tylko spostrzega się, że jesteście czarni na obliczu [...] lecz kiedy Pan rozjaśni serca wasze, nic wam nie zaszkodzi."